główna strona
wróć
S.M.A.R.T Atrybut #03 - Spin-Up Time - Czas "rozkręcenia" talerzy dysku
Ostatnia zmiana: 16.10.2016, Autor artykułu: Waldemar Miotk
artykul-0091.jpg

Atrybut S.M.A.R.T #03 Spin-Up Time tłumaczone na polski jako Czas do "rozkręcenia" talerzy dysku. Nie występuje w dyskach SSD, gdyż nie posiadają one talerzy, które można by rozkręcać. Jest to atrybut jedynie informacyjny ale poprzez jego obserwację możemy rozpoznać początki starzenia się silnika napędowego lub początki uszkodzenia łożysk dzięki którym talerze się kręcą. Niestety z danymi, które otrzymujemy poprzez odczyt wartości RAW może być pewien problem. Brak standaryzacji w tym, jakie dane mają się w tym parametrze zawierać powoduje to, że niektórzy producenci podają czas w sekundach, niektórzy w milisekundach a jeszcze inni, w sobie tylko znanym formacie. Zdarza się też, że producent dysku wcale nie podaje tej wartości mimo, że dysk atrybut obsługuje. W tym przypadku w wartości RAW zawsze będzie "0".

Popatrzmy na pierwszy, najbardziej standardowy przykład. Dysk Toshiba 1TB podaje wartość RAW 1915. Od razu możemy się domyśleć, że wartość podana jest w milisekundach i że czas rozkręcenia talerzy od wartości 0 do pełnej prędkości roboczej wynosi w tym przypadku 1,915 sekundy.

Dysk Toshiba - czas 1,95 sekundy

 

Popatrzmy na ten sam atrybut na tym samym dysku ale chwilę później.

 

Dysk Toshiba chwilę później

Tym razem rozkręcenie dysku trwało 1,895 sekundy.

Pomiar czasu wykonywany jest przy każdym uruchomieniu napędu. W związku z tym za każdym razem wyniki będą nieco inne. Należy jednak zwrócić uwagę na dysk, jeżeli wyniki pomiaru będą znacznie odbiegały od średnich dla tego konkretnego dysku. Jeżeli w dysku, który pokazałem przed chwilą pojawiłyby się wyniki rzędu 3 sekund, 4 sekund, to należałoby już uważać, gdyż świadczy to o tym że silnik traci swą moc lub że zacierają się łożyska. Niezależnie zresztą, co to by było, pogorszenie tego parametru świadczy o czymś niedobrym.

Oczywiście nie można porównywać tych wartości pomiędzy różnymi dyskami, gdyż to, że ten dysk rozpędza się w około 1,9 sekundy nie będzie oznaczało niczego złego o innym dysku rozpędzającym się w 3 sekundy.

Trzeba też zwrócić uwagę na to, że program którym się aktualnie posługujemy pokazuje wartości RAW w postaci liczby dziesiętnej, więc przeliczenie bezpośrednie na sekundy jest całkowicie uzasadnione. Zazwyczaj wszystkie programy wartości RAW podają w postaci liczby szesnastkowej. W takim przypadku należy przeliczyć sobie te wartości. Oto przykład tej samej wartości w postaci liczby szesnastkowej:

Wartości RAW w postaci szesnastkowej

I oczywiście liczba [HEX]767 = [DEC]1895 (patrz poprzednie zdjęcie). [HEX] oznacza liczbę szesnastkową, [DEC] oznacza liczbę dziesiętną.

Szybkość rozkręcania może być bardzo różna nawet w tych samych modelach dysków. Oto przykład dokładnie tego samego modelu dysku, ale rozkręcającego się znacznie dłużej niż ten poprzedni.


Toshiba nieco wolniejsza

Oczywiście ten dysk jest sporo starszy i to może tłumaczyć te różnice. Ale czas 2,63 sekundy nie jest niepokojący. Jeżeli by się powiększał to dopiero wtedy należy wszcząć alarm.

Również w przypadku dysku poniżej nie ma się jeszcze czego obawiać, choć czas 3,287 sekundy jest dość duży. Tak na marginesie chciałem zwrócić waszą uwagę na to, że czas rozkręcania talerzy w żaden sposób nie świadczy o wydajności czy też szybkości dysku. Szybko rozkręcające się dyski mogą być bardzo wolne w odczycie i zapisie danych a wolno rozkręcające się dyski mogą być bardzo wydajne. Jedno z drugim nie ma nic wspólnego.

Seagate ST1000LM024

Czasami się zdarza, że dysk pokazuje wartość RAW "0". Czy to świadczy o tym, że dysk rozkręca się momentalnie, w 1 tysięczną sekundy, tak że SMART nie zdąży tego nawet zarejestrować? Niestety nie. To świadczy jedynie o tym, że producent nie daje nam tej informacji w tej postaci. Tutaj jedyne na czym możemy się skupiać to wartości Bieżący, Najgorszy i Próg. Niestety Próg jest też zazwyczaj ustawiony na "0". W takim przypadku pozostaje nam tylko obserwować do się dzieje z wartością Bieżący. Jeżeli będzie malała, to trzeba zacząć obserwować inne atrybuty. Oto przykład, gdzie wartość RAW wynosi "0":

Seagate ST3000DM001 3TB

Komunikat Uwaga w tym przypadku dotyczy innego atrybutu, który omówię w kolejnych artykułach na tej stronie.

A teraz ciekawy przypadek. Dysk Hitachi o czasie rozkręcania... uwaga... 12896174,250 sekund, czyli ponad 3582 godziny (149 dni) :-)

Hitachi długi czas Spin-Up

Tutaj komunikat Uwaga również dotyczy innego parametru i nie bierzemy go teraz pod uwagę.

Oczywiście ten dysk uruchamia się znacznie szybciej a ten przykład pokazuje, że nie należy danych RAW brać za każdym razem bezpośrednio jako milisekundy. Różni producenci podają różne wartości i w tym przypadku najlepiej przyglądać się wartości Bieżący i uważać aby nie spadła poniżej zadanego progu.

Bliższe informacje o mechanizmie S.M.A.R.T znajdziesz TUTAJ

Informacje o poprzednim atrybucie S.M.A.R.T #02 znajdziesz TUTAJ

Informacje o kolejnym atrybucie S.M.A.R.T #04 znajdziesz TUTAJ

 

Komentarze(5)

Podpis:
W celu potwierdzenia, zaznacz pole pod znakiem: 1
Capcha
Julian - IP: xx.xxx.100.43, Data: 19.12.2016 21:55:42
@Waldek

Ok. Skoro wszystko jest w porządku, to super. Możliwe, że lekko panikuję i nie do końca rozumiem wartości wskazywane przez ten dysk, zwłaszcza że wszystkie moje dotychczasowe HDD były Samsungami. Nie zaszkodzi na bieżąco obserwować zachowania dysku, tym bardziej, że (w razie czego) nie upłynął jeszcze okres rękojmi i gwarancji (odpukać...).

Dzięki serdeczne za pomoc i obszerne wyjaśnienia. Pozdrawiam.
Waldek - IP: xxx.xx.150.117, Data: 19.12.2016 21:03:56
@Julian - Nie wygląda, że coś złego z tym dyskiem się dzieje. Skok wartości "Bieżący" w górę jest dobrym objawem (im niższa wartość tym gorzej i wyższa tym lepiej). Jednak wartość RAW dla atrybutu Spin Up Time jest zupełnie niestandardowa. Toshiba w tym modelu dysku zastosowała standardowe setne części sekundy jako jednostkę (chyba, że w tej serii coś zmienili, co może się czasami zdarzyć). W związku z tym proszę nie zwracać uwagi na wartość RAW a jedynie na "bieżący" i patrzeć czy nie będzie malała, w szczególności czy nie będzie się zbliżała do wartości "Próg", czyli 24.
W dyski twarde wbudowanych jest całkiem sporo różnego rodzaju mechanizmów (chociażby sam S.M.A.R.T), które nawet jeżeli się nic nie zapisuje ani nie odczytuje z niego, powoduje wrażenie pracy. Na przykład atrybuty o których mówimy są zapisane na nośniku dysku, przez co głowica musi się przesunąć. W tym przypadku mechanizmy dysku muszą je co jakiś czas uaktualniać (chociażby czas pracy) w związku z czym dysk tak naprawdę nigdy nie odpoczywa.
Julian - IP: xx.xx.101.64, Data: 19.12.2016 14:55:27
@Waldek

Dysk zakupiony dokładnie miesiąc temu. Według kalkulatora z tej strony ( https://www.data-medics.com/forum/toshiba-date-code-calculator-t1113.html ) data jego produkcji to wrzesień 2016. W pracy z dyskiem póki co nic złego się nie dzieje. Przy włączaniu słychać tylko lekkie kliknięcie. Wczoraj jednak dysk wydawał dźwięki jakby pracował, chociaż Process Hacker nie wykrywał aktywności read/write dysku, kontrolka HDD też nie mrugała - to właśnie zaniepokoiło mnie na tyle, żeby sprawdzić dane S.M.A.R.T. PS. Dysk jest w całości zaszyfrowany, ale nie czuć tego w codziennej pracy.

Dane z HD Tune:
(09) Power On Hours Count - na moment napisania tego komentarza 336 godzin
(04) Start/Stop Count - 50
(0A) Spin Retry Count - Biężący: 100, Najgorszy: 100, Próg: 60, RAW: 0
(03) Spin Up Time - parametr skoczył dziś na Bieżący: 125, Najgorszy: 125, Próg: 24, RAW: 25789858093 - na wykresie w Hard Disk Sentinel widać zwyżkę

Czy możliwe, że wartość RAW wyrażona decymalnie w tym przypadku odzwierciedla po prostu czas rozruchu 2 sekundy i wszystkie miejsca po przecinku z przesadną wręcz dokładnością?
Waldek - IP: xxx.xx.150.117, Data: 19.12.2016 11:29:08
@Julian - HD Tune podaje wartość w postaci liczb dziesiętnych [DEC]25789792562, która równa jest wartości szesnastkowej podawanej przez CrystalDiskInfo [HEX]000601310132. Nie zgadza mi się tutaj jedynie wartość 19988786, która nie prasuje do niczego. Czy za każdym razem te wartości są podobne, czy bywają całkiem spore różnice? Sprawdziłem u siebie parametry dysku Toshiba HDWD120. Parametr Spin Up Time w RAW ma wartość 269 a bieżący i najgorszy to 142 (próg 24). Ponieważ ten dysk w mnie pracuje na Linuxie to odczytywałem te wartości przy pomocy oprogramowania SMARTMONTOOLS, ale wartości powinny być te same.

Chociaż raczej nie powinno się stawiać diagnozy na podstawie jednego parametru SMART to postaram się nieco... są dwie możliwości :-) Albo coś się zaczyna dziać z dyskiem, albo po prostu nieprawidłowo jest odczytywany ten parametr przez oprogramowanie dysku. To się też dość często zdarza. Koniecznie trzeba obserwować co się z nim dzieje w miarę na bieżąco. Jeżeli systematycznie będzie malała wartość "bieżący" to warto pomyśleć o dodatkowym zabezpieczeniu danych. Może być jednak też tak, że ten egzemplarz dysku musiał się nieco "dotrzeć" na początku pracy i wartość tego parametru powinna się wtedy zacząć poprawiać (rzadkie przypadki). Jeżeli jednak wartość RAW będzie skakała, zmieniała się w bardzo dużych wartościach to należy uznać, iż uszkodzony jest system pomiarowy i w tym przypadku wartość tego parametru nie ma żadnego znaczenia.

Kilka pytań naprowadzających mogących pomóc: Jak długo ten dysk pracuje? Ile razy był włączany i wyłączany? Proszę podać wartość parametru 10 Spin Retry Count. I najważniejsze pytanie: czy czuć jakieś niedogodności w pracy dysku?
Podsumowując: na razie nie jest to nic niebezpiecznego, ale powinno niepokoić.
Julian - IP: xx.xx.101.64, Data: 19.12.2016 00:21:23
Mam pytanie w przedmiocie artykułu:

HD Tune pokazuje dla dysku TOSHIBA HDWD120 2TB wartość RAW Spin-Up Time 25789792562, a CrystalDiskInfo wartość 000601310132, natomiast Hard Disk Sentinel wartość taką samą jak CrystalDiskInfo, przy czym wartość decymalną wskazuje jako 19988786?

Dla tego atrybutu widnieją parametry Bieżący i Najgorszy oba = 124, przy czym próg to 24. Wszystkie programy pokazują stan dysku jako 100%, a stan parametru spin-up time jako OK. Dysk normalnie startuje.

Dziwi mnie jednak skąd takie wysokie wartości RAW? Jest się czym martwić?

Pozdrawiam i z góry dziękuję za odpowiedź.
(c)2007-2016 Waldemar Miotk - ostatnia aktualizacja silnika 06.02.2016 - Twój IP: 44.211.58.249. Ta strona, aby lepiej działać, używa plików cookie przechowywanych na komputerach użytkowników. Wszystkie prawa do tekstów zamieszczonych na stronie są zastrzeżone, chyba że przy konkretnym tekście znajduje się inna informacja.
go up