Nie wiem, czy wiecie, ale prawo w naszym kraju zmienia się praktycznie codziennie. Jest to nieustający proces odbywający się w naszych urzędach, ministerstwach, sejmie, senacie i … a nie, u prezydenta nie. Przynajmniej tam jest spokój. Podpis i spokój. Ale nie zajmujmy się prezydentem.
Dotarłem do pisma które nazywa się „Barometr stabilności otoczenia prawnego w polskiej gospodarce” Edycja 2017 wydanej przez Grant Thornton1, zaczynający się znaczącym cytatem z Tacyta: „Im bardziej chore państwo tym więcej w nim ustaw”. I czegóż to się dowiadujemy z tego pisma? W 2016 roku weszło w życie 31906 stron nowych aktów prawnych. Każdy z nas powinien dziennie przeznaczyć 4h i 17 minut na zapoznanie się z nowym prawem, gdyż inaczej grozi nam odpowiedzialność za niestosowanie się do prawa, którego nie znamy. Łącznie uchwalono 2306 aktów prawnych najwyższej wagi (ustaw i rozporządzeń). I wiele innych bardzo ciekawych rzeczy związanych z ilością uchwalanego prawa. Zapraszam do lektury. Link podaję pod tym artykułem.
Postawmy sobie proste pytanie: czy wszystko, każda dziedzina życia człowieka musi być obwarowana przepisami prawa? I może jeszcze drugie proste pytanie: czy to nie prowadzi prostą drogą do prawnych rządów totalitarnych? Zastanówmy się nad tymi pytaniami.
Odnosząc się do pytania pierwszego: prawo wkracza w coraz więcej dziedzin ludzkiego życia. Od urodzenia aż do śmierci a nawet po niej jesteśmy obwarowani ogromną ilością przepisów z których nawet sobie sprawy nie zdajemy. I może można by się do tego przyzwyczaić gdyby nie to, że te przepisy się ciągle zmieniają. Czytając coś rok temu nigdy nie wiemy, czy dzisiaj obowiązuje ten sam przepis, czy może już inny. Oczywiście największe zmiany przepisów dotyczą przedsiębiorców. I jak tutaj prowadzić firmę? Jeszcze duże firmy sobie poradzą, gdyż stać ich na prawników, księgowych, audytorów. Ale co ma powiedzieć mała firma rodzinna, a już w szczególności jednoosobowa działalność gospodarcza?
Odnosząc się do pytania drugiego. Czy jeżeli państwo wtrąca się do każdej z dziedzin życia człowieka, to czy wciąż możemy mówić o wolności. Przecież większość z nas, a może nawet wszyscy, nie znają w całości prawa, które nas dotyczy. O tym, że istnieje jakiś przepis, do którego trzeba się stosować możemy dowiedzieć się w momencie gdy zostaniemy ukarani za jego niestosowanie. Częste zmiany prawa powodują, że nigdy nie wiadomo, czy nasze działania są legalne czy też nie. Przykład? A chociażby to, że w 2013 wszedł przepis, że każdy właściciel domu musi obowiązkowo posiadać skrzynkę pocztową. I co ciekawe. Skrzynka musi mieć otwór wrzutowy o rozmiarach od 325mm do 400mm gdy przesyłki mają być umieszczane dłuższą krawędzią lub od 230 do 280 gdy krótszą. Za niedopełnienie tego obowiązku grozo kara nawet 10000 zł. Hmmm…. Może i byłbym w stanie zrozumieć ten przepis, ale dlaczego otwór wrzutowy w żadnym przypadku nie może być większy niż 400mm, tego już zrozumieć nie mogę. Ale pomińmy ten absurd…
Wciąż zmieniające się prawo ma jeden zasadniczy plus dla rządzących krajem. Każdego z nas w każdej chwili można prześwietlić i zawsze znajdzie się coś co robimy niezgodnie z przepisami. Wystarczy nasłać na niewygodną osobę odpowiednie służby, które obudzą domowników o 6 rano i zaczną przeszukanie. Coś zawsze się znajdzie. A jak się znajdzie, to będzie uzasadnienie do tego, że przeszukanie było zasadne. Więc musi się coś znaleźć i w takim gąszczu przepisów nie ma z tym problemu.
Zastanawiam się też, czy kiedyś to wszystko się nie rozleci? Czy w końcu okaże się, że wszyscy, nawet ustalający to prawo działają nielegalnie bo nie uwzględnili jakiegoś przepisu? I czy kiedyś będą przepisy dotyczące wypróżniania się we własnej toalecie ustalające, oczywiście dla naszego dobra, w jaki sposób to należy robić. A jeżeli zrobimy to źle, to będzie nam groziła kara w wysokości 10000 zł. I kto to będzie kontrolował?
